Δεν θα πρέπει να υπάρχει εργαζόμενος που να μην έχει κάνει τον υπολογισμό πόσα χρόνια απομένουν μέχρι την ώρα της σύνταξης. Η σκληρή πραγματικότητα έχει, όμως, τον τρόπο της να χαλά ακόμη και αυτά τα όνειρα: η ζωή του συνταξιούχου δεν είναι σε καμία περίπτωση ανέμελη.

Μήπως, όμως, είναι ώρα να ξανασκεφτούμε πότε θα φεύγουμε από την εργασία μας, ρωτά το BBC, την ώρα που η ακρίβεια αυξάνεται συνεχώς και το προσδόκιμα ζωής διευρύνεται;

Λίγο-πολύ τα 65 έτη είναι το χρονικό όριο που χωρίζει τους εργαζόμενους από τους συνταξιούχους. Αλλά, η ιδέα της αποχώρησης από το εργατικό δυναμικό για τους 60άρηδες «όλο και περισσότερο δεν φαίνεται ρεαλιστική -ή ακόμη και λογική- για πολλούς ανθρώπους», γράφει το BBC.

Τον Μάρτιο, στην ετήσια επιστολή προς τους επενδυτές της εταιρείας διαχείρισης επενδύσεων BlackRock ο διευθύνων σύμβουλός της Λάρι Φινκ απηύθυνε μια προειδοποίηση για τους εργαζόμενους που ελπίζουν να συνταξιοδοτηθούν με οικονομική ασφάλεια στη δεκαετία των 60 τους.

Καθώς το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, τα δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας φθείρονται και το κόστος ζωής αυξάνεται, ο Φινκ προειδοποίησε ότι η συνταξιοδότηση στα 65 δεν θα είναι εφικτή για πολλούς -αν όχι για τους περισσότερους- ανθρώπους.

Σήμερα η συνταξιοδότηση «είναι μια πολύ πιο δύσκολη πρόταση από ό,τι ήταν πριν από 30 χρόνια και θα είναι μια πολύ δυσκολότερη σε 30 χρόνια από τώρα», έγραφε.

Τα στατιστικά λένε καθαρά ο παγκόσμιος πληθυσμός ζει περισσότερο και γερνά. Από το 2000 έως το 2019, το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε από τα 67 έτη στα 73 έτη. Μέχρι το 2050, τα Ηνωμένα Έθνη αναμένουν ότι ένας στους έξι ανθρώπους παγκοσμίως θα είναι 65 ετών ή μεγαλύτερος.

Σύντομα σε πολλές χώρες περισσότεροι άνθρωποι θα αποχωρούν από το εργατικό δυναμικό από όσους θα εισέρχονται σε αυτό. Στη Βρετανία αυτό θα γίνει έως το 2029, στη Βραζιλία έως το 2035, στην Ινδία έως το 2048 και στις ΗΠΑ έως το 2053. Παρά, όμως, την αύξηση στο προσδόκιμο ζωής, η ηλικία συνταξιοδότησης δεν έχει αλλάξει και τόσο πολύ.

Δεν ξέρουμε γιατί η ηλικία των 65 έγινε μια τόσο κομβική ηλικία για τη συνταξιοδότηση, λέει στο ο Γκαλ Βέτσταιν, ερευνητής οικονομολόγος στο Boston College. Κατά κάποιον τρόπο, ήταν μια προσεγγιστική εκτίμηση που είχε στόχο να οδηγήσει εκτός εργατικού δυναμικού τους ανθρώπους που ήταν κοντά στο τέλος της ζωής τους.

Πρόχειρη ή όχι, η εκτίμηση κυριαρχεί σε πολλά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και είναι το όριο για να διεκδικήσει κάποιος πλήρη σύνταξη. Και όμως, στα μέσα του 20ου αιώνα, όταν σχεδιάστηκαν πολλά από αυτά τα προγράμματα, το προσδόκιμο ζωής ήταν σημαντικά μικρότερο: στη Βρετανία, για παράδειγμα, ήταν περίπου 66 έτη για τους άνδρες και 71 έτη για τις γυναίκες.

Τώρα, όμως η ζωή μας γίνεται μεγαλύτερη και είμαστε υγιέστεροι λίγο πριν μπούμε στην τρίτη ηλικία από ότι στο παρελθόν. Οι ογδοντάρηδες που παραμένουν σωματικά και πνευματικά δραστήριοι δεν σπανίζουν και τα ασφαλιστικά συστήματα και οι επιδοματικές πολιτικές δεν ήταν σχεδιασμένα για τόσους και τόσο πολλούς ηλικιωμένους.

Το πρόβλημα είναι τώρα ότι πολλοί συνταξιούχοι δεν έχουν αρκετές προσωπικές αποταμιεύσεις για να στηριχθούν σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων τιμών – και κάποιοι δεν έχουν και καθόλου χρήματα στην άκρη.

Αυτή η έλλειψη του παραδοσιακού διχτυού ασφαλείας αναγκάζει πολλούς εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο να παραμείνουν στις δουλειές τους και μετά τα 65 για να δημιουργήσουν αρκετές αποταμιεύσεις για να βγουν στη σύνταξη.

Τον Ιούνιο του 2023, αναφέρει το BBC, στοιχεία της αμερικανικής ασφαλιστικής εταιρείας Northwestern Mutual έδειξαν ότι οι εργαζόμενοι στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι ο «μαγικός αριθμός» για τις αποταμιεύσεις την ώρα της σύνταξης είναι σχεδόν 1,3 εκατ. δολάρια. Είναι πλούτος που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να συσσωρεύσουν μέχρι τα 60 τους.

Τι προτείνει, λοιπόν ο μάνατζερ της BlackRock: Η απάντηση για μια άνετη σύγχρονη συνταξιοδότηση περιλαμβάνει πιο επιθετικές επενδύσεις που ξεκινούν σε νεότερη ηλικία και εργασία μετά τα 65 έτη. Αυτό ακούνε και βλέπουν οι κυβερνήσεις που αυξάνουν σταδιακά το όριο πάνω από τα 65, ακόμη και στα 68 τις επόμενες δεκαετίες, χωρίς αυτή η τάση να σταματά κάπου.