«ΠΑΕ Στάζι»: Πώς η ομάδα που υιοθέτησε η διαβόητη μυστική υπηρεσία έγινε βιτρίνα του καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας
Κατασκοπία, εκβιασμοί και εκφοβισμοί, φυλακίσεις, ίσως και δολοφονίες στη Δυναμό Βερολίνου, την αγαπημένη ομάδα του επικεφαλής της Στάζι Έριχ Μίλκε
Πίσω από μια μεγάλη ποδοσφαιρική ομάδα υπάρχουν και μεγάλα συμφέροντα. Ίσως όμως κανένα δεν ήταν το ισχυρό, αλλά ούτε και τόσο διαβόητο, όση η Στάζι που είχε υπό την προστασία της την Δυναμό Βερολίνου.
Η ομάδα κέρδισε δέκα συνεχόμενα πρωταθλήματα, ένα ρεκόρ που όλες οι μεγάλες ομάδες θα το ζήλευαν, όχι μόνο γιατί είχε καλούς παίκτες, αλλά κυρίως γιατί είχε την απόλυτη στήριξη του «αφεντικού» της Στάζι, του Έριχ Μίλκε.
Και όπου δεν αρκούσαν τα γκολ, η Στάζι φρόντιζε να χρησιμοποιήσει και πιο βρώμικες μεθόδους: κατασκοπία, εκβιασμοί και εκφοβισμοί, φυλακίσεις, ίσως και δολοφονίες.
Ένα ντοκιμαντέρ που θα μεταδοθεί στο βρετανικό Sky Documentaries καταγράφει αυτή την περίεργη σχέση ανάμεσα στη μυστική υπηρεσία και την ομάδα που κράτησε δεκαετίες και κατέρρευσε μαζί με την Ανατολική Γερμανία.
Στη χώρα, γράφει ο Guardian, ήταν κοινό μυστικό ότι η Δυναμό ήταν η αγαπημένη του επικεφαλής της Στάζι, της υπηρεσίας που κατασκόπευε όλο τον πληθυσμό με ένα τεράστιο δίκτυο από πληροφοριοδότες. Ο Μίλκε την προστάτευε με κάθε τρόπο –ήταν εξάλλου και επίτιμος πρόεδρος– και για να φέρει την ομάδα του στην πρωτιά εφάρμοσε ιδιόρρυθμες μεθόδους.
Καταρχάς φρόντισε να «μετακομίσει» σε άλλη πόλη η δημοφιλής ομάδα του στρατού, η ASK Vorwärts Berlin. Για τα ταλέντα από μικρές ομάδες δεν γίνονταν απλώς συζητήσεις για να έρθουν στη Δυναμό, αλλά τους διέτασσαν να το κάνουν, ό,τι και αν έλεγε το συμβόλαιο. Αν δεν ήθελαν, απλά θα τέλειωνε η ποδοσφαιρική τους καριέρα.
Και σε ένα κρίσιμο παιχνίδι το 1986 ο προπονητής της αντίπαλης ομάδας, της Λοκομοτίβ Λειψίας, τιμωρήθηκε για ασήμαντο παράπτωμα και πήγε στα αποδυτήρια, ενώ η Δυναμό «καθάρισε» το παιχνίδι -πόσο πρωτότυπο- με πέναλτι στο 95ο λεπτό.
«Βιτρίνα» του καθεστώτος
Στα χαρτιά οι παίκτες της Δυναμό ήταν «πρεσβευτές» του σοσιαλιστικού καθεστώτος. Κάθε εβδομάδα γινόταν και η αναγκαία «κατήχηση» από κομισάριους του καθεστώτος για τα παγκόσμια γεγονότα και τη σημασία τους. Η ειρωνεία είναι όμως ότι τελικά η ομάδα έγινε η αγαπημένη των νεοναζί χούλιγκαν που τραγουδούσαν «ο παππούς μας ήταν στα SS, ο μπαμπάς στη Στάζι και εγώ στη Δυναμό».
Η Δυναμό μπορεί να σάρωνε στην Oberliga της Ανατολικής Γερμανίας, αλλά έξω από τη χώρα έχανε πανηγυρικά και στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα δύσκολα πέρναγε από τον πρώτο γύρο. Αυτά τα ταξίδια ήταν όμως ευκαιρία για τους παίκτες που ήθελαν να ξεφύγουν από το ανατολικογερμανικό καθεστώς.
Όταν το 1979 ο μέσος Λουτς Άιγκεντορφ (που ήταν και από τους αγαπημένους παίκτες του Μίλκε) κατέφυγε στη Δυτική Γερμανία ζητώντας άσυλο, η Στάζι έβαλε δεκάδες πληροφοριοδότες να τον παρακολουθούν στη Μπουντεσλίγκα. Για να στείλει ένα μήνυμα σε άλλους ποδοσφαιριστές που ίσως θελήσουν να φύγουν προς τη Δύση, συνέλαβε τρεις παίκτες της Δυναμό Δρέσδης και τους κράτησε στη φυλακή για 11 μήνες.
Ο Άιγκεντορφ σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1983, χωρίς ποτέ να αποδειχτεί αν υπήρχε «δάκτυλος» της Στάζι, η οποία ήταν απολύτως ικανή για μια τέτοια δολοφονία.
Οι καλές εποχές για τη Δυναμό τέλειωσαν το 1988 με το δέκατο συνεχόμενο πρωτάθλημα. Την επόμενη χρονιά έπεσε το Τείχος του Βερολίνου και η ομάδα κατέρρευσε. Ούτε λίγο ούτε πολύ 22 παίκτες της ομάδας έφυγαν για τη Δυτική Γερμανία στο μέσον της σεζόν.
Τότε μόνο κατάλαβαν οι παίκτες τι σήμαινε να παίζεις για την ομάδα της Στάζι. Όταν άνοιξαν τα αρχεία της μυστικής υπηρεσίας ένας από αυτούς ανακάλυψε ότι φίλοι του τον κατασκόπευαν και όπως διαπίστωσε ήταν όσοι είχαν το λιγότερο ταλέντο στο ποδόσφαιρο.
Η ομάδα χρεοκόπησε το 2001 και πλέον παίζει στην τέταρτη εθνική της ενωμένης Γερμανίας. Και, όπως σημειώνει ο Guardian, ακόμη και σήμερα καλό θα είναι να αποφεύγει κανένας τους οπαδούς της.