Στον ασφυκτικό κλοιό των τεκμηρίων θα βρεθούν το 2023 χιλιάδες φορολογούμενοι που κατοικούν σε μισθωμένη ή ιδιόκτητη κατοικία. Μάλιστα, για πολλούς το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες έγινε πιο «τσουχτερό» μετά την τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να πιαστούν στην παγίδα του και να φορολογηθούν για μεγαλύτερα εισοδήματα από τα πραγματικά τους  επειδή κατοικούν σε περιοχές που οι αντικειμενικές αξίες έκαναν άλμα.

Συγκεκριμένα, σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές ζώνης βρέθηκαν πάνω από τα 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος των φορολογούμενων «φούσκωσαν» κατά 40%.  Στις ακριβές γειτονιές και συγκεκριμένες σε περιοχές που οι  αντικειμενικές τιμές σκαρφάλωσαν πάνω από τις  5.000 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 21,43%.

Οι τιμές ζώνης που ενεργοποιήθηκαν την 1η Ιανουαρίου 2022 θα έχουν αντίκτυπο στα φετινά εισοδήματα των φορολογούμενων καθώς θα ληφθούν υπόψη κατά τον προσδιορισμό του τεκμηρίου διαβίωσης για τις κατοικίες (κύρια, δευτερεύουσα, εξοχική κατοικία). Χιλιάδες φορολογούμενοι, το 2023  όταν θα έρθει η ώρα να συμπληρώσουν τη φορολογική τους δήλωση θα διαπιστώσουν με έκπληξη αλλαγές στα τεκμαρτά τους εισοδήματα. Πολλοί μάλιστα, που κατοικούν σε περιοχές οι οποίες εντάχθηκαν στο αντικειμενικό σύστημα, θα δουν τα τεκμήρια για την κατοικία ή τις κατοικίες τους να είναι αυξημένα ακόμη και κατά 40% λόγω της εφαρμογής των νέων αντικειμενικών αξιών.

Αν και για την πλειονότητα των φορολογουμένων δεν προκύπτουν επιβαρύνσεις καθώς οι περισσότερες τιμές ζώνης μετά την  αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης κινούνται κάτω από τη ζώνη των 2.800 ευρώ το τετραγωνικό, ο εφιάλτης των τεκμηρίων απειλεί όσους διαμένουν  σε ιδιόκτητη, μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη κατοικία:

– Σε περιοχές που η αντικειμενική αξία των ακινήτων διαμορφώθηκε πάνω από τις 2.800 ευρώ το τετραγωνικό. Για παράδειγμα, για ένα διαμέρισμα 100 τμ. σε περιοχή που η τιμή ζώνης από 2.500 ευρώ το τετραγωνικό αυξήθηκε στα 2.800 ευρώ το τμ το τεκμήριο από 4.500 ευρώ ανέβηκε στα 6.300 ευρώ (αύξηση 40%). Για μια μονοκατοικία επιφάνειας 140 τ.μ. σε περιοχή που η τιμή ζώνης από 2.300 ευρώ αυξήθηκε στα 2.800 ευρώ το τεκμήριο διαβίβασης για το φορολογούμενο από 9.600 ευρώ εκτοξεύτηκε στα 13.440 ευρώ (αύξηση 40%).

– Σε περιοχές που η αντικειμενική αξία των ακινήτων εκτοξεύτηκε πάνω από τις 5.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Μειώσεις

Όμως εκτός από τις αυξήσεις θα υπάρξουν και ελαφρύνσεις. Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές ζώνης μειώθηκαν κάτω από όριο των 2.800 ευρώ τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα είναι μειωμένα κατά 28,57% ενώ σε  όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές μειώθηκαν κάτω από το όριο των 5.000 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια θα είναι μειωμένα κατά 23,5%.

Οι αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης  θα αποτυπωθούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλλουν οι φορολογούμενοι το 2023. Σημειώνεται ότι το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος  υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνεια της, ως ακολούθως:

– Μέχρι και 80 τ.μ κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.

– Από 81 τ.μ μέχρι και 120 τ.μ κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.

– Από 121 τ.μ μέχρι και 200 τ.μ κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.

– Από 201 τ.μ μέχρι και 300 τ.μ κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.

– Από 301 τ.μ και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Ο νέος χάρτης

Από τις νέες ζώνες, στις επεκτάσεις υφιστάμενων ζωνών εντοπίζεται αύξηση στο 80% των 165 ζωνών. Η ένταξή τους στο σύστημα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών ζώνης κατά μέσο όρο σε 41% σε σχέση με τις υφιστάμενες, μέσα από τη διαδικασία των πιστοποιημένων εκτιμητών.

Μεγάλη αύξηση, κατά 229%, εντοπίζεται σε τρεις ζώνες της Μυκόνου, καθώς υπολογίζονταν μέχρι σήμερα με τιμή 1.200 ευρώ και η τελική τιμή τους διαμορφώνεται πλέον σε 3.800 και 3.950 ευρώ, ενώ σημαντικές αυξήσεις εντοπίζονται σε ζώνες περιοχών, μεταξύ άλλων, όπως το Λαγονήσι, από 750 σε 1.450 ευρώ (αύξηση 93%), το Μαρούσι, από 1.300 σε 2.000 ευρώ (αύξηση 54%), το Χαλάνδρι, από 1.250 σε 1.900 ευρώ (αύξηση 52%), η Κέρκυρα, από 1.050 σε 1.600 ευρώ (αύξηση 52%), και η Νέα Αλικαρνασσός, από 650 σε 900 ευρώ (αύξηση 38%).

Παράλληλα, από τις νέες ζώνες, στις νέες εντάξεις εντοπίζεται αύξηση στο 40% των 3.478 ζωνών, η οποία διαμορφώνεται κατά μέσο όρο σε 26%. Αυξήσεις, μέσα από τη διαδικασία των πιστοποιημένων εκτιμητών, που εντοπίζονται σε περιοχές των οποίων η τιμή ζώνης ήταν εκτός συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού, όπως η Ιθάκη, από 600 σε 2.100 ευρώ (αύξηση 250%), η Ρόδος, από 700 σε 2.100 ευρώ (αύξηση 200%), η Κως, από 650 σε 1.350 ευρώ (αύξηση 108%), η Κασσάνδρα Χαλκιδικής, από 800 σε 1.550 ευρώ (αύξηση 94%), η Κεφαλλονιά, από 700 σε 1.250 ευρώ (αύξηση 79%), η Χερσόνησος Ηρακλείου, από 600 σε 1.050 ευρώ (αύξηση 75%), η Ανάβυσσος, από 1.050 σε 1.700 (αύξηση 62%), η Σκαφιδιά Ηλείας, από 650 σε 950 ευρώ (αύξηση 46%), και η Πάτμος, από 650 σε 900 ευρώ (αύξηση 38%).

Παράλληλα, υπάρχουν και πολλές περιοχές, όπου μειώθηκαν οι τιμές ζώνης σε σχέση με την τιμή που οριζόταν εκτός του συστήματος των αντικειμενικών αξιών, καθώς με τις εισηγήσεις των πιστοποιημένων εκτιμητών προσεγγίστηκαν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα χαρακτηριστικά της περιοχής. Ειδικότερα, από τις ζώνες των νέων εντάξεων, μείωση της τιμής εμφανίζουν 1.509 ζώνες, δηλαδή το 43% των νέων εντάξεων, η οποία διαμορφώνεται κατά μέσο όρο σε 18%. Μειώσεις εντοπίζονται σε ζώνες περιοχών, όπως η Φλώρινα, από 600 σε 300 ευρώ (μείωση 50%), η Χίος, από 800 σε 450 ευρώ (μείωση 44%), οι Πρέσπες, από 600 σε 400 ευρώ (μείωση 33%), το Αμύνταιο, από 600 σε 450 ευρώ (μείωση 25%), και η Ορεστιάδα, από 500 σε 400 ευρώ (μείωση 20%).

Όσον αφορά τις παλαιές, τις υφιστάμενες, 10.165 ζώνες του αντικειμενικού συστήματος η τάση που εμφανίζεται από τις εισηγήσεις των πιστοποιημένων εκτιμητών είναι ανοδική, καθώς οι 6.105 ζώνες σημειώνουν αύξηση κατά μέσο όρο 18%. Αυξήσεις, μέσα από τη διαδικασία υποβολής εισηγήσεων από τους πιστοποιημένους εκτιμητές, εντοπίζονται σε ζώνες περιοχών, όπως η Σαντορίνη, από 1.100 σε 2.250 ευρώ (αύξηση 105%), το κέντρο Αθήνας, από 1.850 σε 3.600 ευρώ (αύξηση 95%), το Ναύπλιο, από 1.300 σε 2.200 ευρώ (αύξηση 69%), το Παλαιό Φάληρο, από 1.650 σε 2.750 ευρώ (αύξηση 67%), η Βουλιαγμένη, από 2.400 σε 3.850 ευρώ (αύξηση 60%), η Γλυφάδα, από 1.650 σε 2.550 ευρώ (αύξηση 55%), και το Ελληνικό, από 1.700 σε 2.200 ευρώ (αύξηση 29%).

Αμετάβλητες παραμένουν 2.729 ζώνες, συνιστώντας το 27% των υφιστάμενων ζωνών, ενώ μείωση παρουσιάζουν 1.331 ζώνες (το 13% των υφιστάμενων), η οποία ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 11%. Μειώσεις εντοπίζονται σε ζώνες περιοχών, όπως τα Φάρσαλα, από 500 σε 250 ευρώ (μείωση 50%), η Νάξος, από 800 σε 500 ευρώ (μείωση 38%), τα Άνω Λιόσια, από 650 σε 450 ευρώ (μείωση 31%), η Δωδώνη Ιωαννίνων, από 550 σε 400 ευρώ (μείωση 27%), η Κόνιτσα, από 600 σε 450 ευρώ (μείωση 25%), και τα Δερβενοχώρια Βοιωτίας, από 500 σε 400 ευρώ (μείωση 20%).

Συνοψίζοντας, για το σύνολο της Επικράτειας η εικόνα για τις νέες τιμές ζώνης είναι σχετικά ανοδική, καθώς (α) 7.634 ζώνες (55% του συνόλου) εμφανίζουν αύξηση με μέσο όρο αύξησης 19,5%, (β) 2.860 ζώνες (21% του συνόλου) εμφανίζουν μείωση, με μέσο όρο μείωσης στο 14,7%, και (γ) 3.314 ζώνες (24% του συνόλου) παραμένουν αμετάβλητες.

Συνημμένα ολόκληρο το ΦΕΚ