Επιστήμονες ανακοινώνουν τη δημιουργία ανθρώπινων εμβρύων που αναπτύσσονται στο εργαστήριο χωρίς ωάρια ή σπέρμα
Πρόκειται για ένα επιστημονικό επίτευγμα που εγείρει σοβαρά ηθικά και νομικά ζητήματα! Θα μπορεί πλέον η όποια εξουσία να δημιουργεί σώματα χωρίς να έχει ανάγκη τα υπάρχοντα σώματα;
Όπως μεταδίδει ο Guardian, επιστήμονες δημιούργησαν συνθετικά ανθρώπινα έμβρυα με χρήση βλαστοκυττάρων, που «παρακάμπτουν την ανάγκη για ωάρια ή σπέρμα»!
Βάσει των ισχυρισμών, τα εν λόγω πρότυπα έμβρυα, τα οποία μοιάζουν με εκείνα που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της ανθρώπινης ανάπτυξης, θα μπορούσαν να προσφέρουν πληροφορίες καίριας σημασίας για τις επιπτώσεις των γενετικών διαταραχών και τις βιολογικές αιτίες των επαναλαμβανόμενων αποβολών.
Ωστόσο, πρόκειται για ένα επιστημονικό επίτευγμα που εγείρει σοβαρά ηθικά και νομικά ζητήματα! Θα μπορεί πλέον η όποια εξουσία να δημιουργεί σώματα χωρίς να έχει ανάγκη τα υπάρχοντα σώματα;
Για την ώρα, οι οντότητες που αναπτύσσονται σε εργαστήρια δεν εμπίπτουν στην ισχύουσα νομοθεσία στο Ηνωμένο Βασίλειο, ούτε και στη νομοθεσία των περισσότερων χωρών του κόσμου, όπως εξηγεί η βρετανική εφημερίδα. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει με εύκολο τρόπο!!!
Πάντως, τα συνθετικά έμβρυα δεν έχουν καρδιά που χτυπά ούτε και κάποια πρώιμη μορφή εγκεφάλου, εντούτοις περιλαμβάνουν κύτταρα που σε μεταγενέστερο στάδιο θα σχημάτιζαν τυπικά τον πλακούντα, τον λεκιθικό ασκό και το ίδιο το έμβρυο.
Η καθηγήτρια Magdalena Żernicka-Goetz, του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια, περιέγραψε το έργο αυτό, σε μια ομιλία της ολομέλειας την Τετάρτη στην ετήσια συνάντηση της Διεθνούς Εταιρείας για την Έρευνα Βλαστοκυττάρων στη Βοστώνη.
«Μπορούμε να δημιουργήσουμε πρότυπα που μοιάζουν με ανθρώπινα έμβρυα μέσω του επαναπρογραμματισμού [εμβρυϊκών βλαστικών] κυττάρων», είπε στη συνάντηση.
Δεν υπάρχει βραχυπρόθεσμη προοπτική κλινικής χρήσης των συνθετικών εμβρύων. Θα ήταν παράνομο να τα εμφυτευθούν στη μήτρα ενός ασθενούς και δεν είναι ακόμη σαφές εάν αυτές οι δομές έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να ωριμάζουν πέρα από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης.
Το κίνητρο για την εργασία αυτή είναι να κατανοήσουν οι επιστήμονες την περίοδο ανάπτυξης του «μαύρου κουτιού» που ονομάζεται έτσι επειδή τους επιτρέπεται να καλλιεργούν έμβρυα στο εργαστήριο μόνο μέχρι το νόμιμο όριο των 14 ημερών. Στη συνέχεια, συνεχίζουν την πορεία της ανάπτυξης σε άλλο πεδίο, εξετάζοντας σαρώσεις εγκυμοσύνης και έμβρυα που δωρίστηκαν για έρευνα.
Ο Robin Lovell-Badge, επικεφαλής της βιολογίας βλαστοκυττάρων και της αναπτυξιακής γενετικής στο Ινστιτούτο Francis Crick στο Λονδίνο, δήλωσε: «Η ιδέα είναι ότι εάν μοντελοποιήσετε πραγματικά την κανονική ανθρώπινη εμβρυϊκή ανάπτυξη χρησιμοποιώντας βλαστοκύτταρα, μπορείτε να αποκτήσετε πάρα πολλές πληροφορίες για το πώς ξεκινάμε την ανάπτυξη, τι μπορεί να πάει στραβά, χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε πρώιμα έμβρυα για την έρευνα».
Προηγουμένως, η ομάδα του Żernicka-Goetz και μια αντίπαλη ομάδα στο Ινστιτούτο Weizmann στο Ισραήλ έδειξαν ότι τα βλαστοκύτταρα από ποντίκια θα μπορούσαν να αυτοσυναρμολογηθούν σε πρώιμες δομές που μοιάζουν με έμβρυο με εντερικό σωλήνα, δημιουργώντας την αρχή ενός εγκεφάλου και μια καρδιά που χτυπά. Από τότε, έχει ξεκινήσει ένας αγώνας για να μεταφραστεί αυτό το έργο σε ανθρώπινα μοντέλα και αρκετές ομάδες μπόρεσαν να αναπαράγουν τα πρώτα στάδια ανάπτυξης.
Οι πλήρεις λεπτομέρειες της τελευταίας εργασίας, από το εργαστήριο Cambridge-Caltech, δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό. Όμως, μιλώντας στο συνέδριο, η Żernicka-Goetz περιέγραψε την καλλιέργεια των εμβρύων σε ένα στάδιο λίγο περισσότερο από το ισοδύναμο των 14 ημερών ανάπτυξης για ένα φυσικό έμβρυο.
Οι δομές του μοντέλου, το καθένα που αναπτύχθηκε από ένα μόνο εμβρυϊκό βλαστικό κύτταρο, έφτασαν στην αρχή ενός αναπτυξιακού ορόσημου γνωστό ως γαστρίωση, όταν το έμβρυο μετατρέπεται από ένα συνεχές φύλλο κυττάρων σε σχηματισμό διακριτών κυτταρικών γραμμών και στήσιμο των βασικών αξόνων του σώματος. Σε αυτό το στάδιο, το έμβρυο δεν έχει ακόμη καρδιά, έντερο ή αρχή εγκεφάλου, αλλά το μοντέλο έδειξε την παρουσία αρχέγονων κυττάρων που είναι τα πρόδρομα κύτταρα του ωαρίου και του σπέρματος.
«Το ανθρώπινο μοντέλο μας είναι το πρώτο μοντέλο ανθρώπινου εμβρύου τριών γενεών που προσδιορίζει αμνιακά και γεννητικά κύτταρα, πρόδρομα κύτταρα ωαρίου και σπέρματος», είπε η Ζερνίκα-Γκέτς στον Guardian πριν από την ομιλία. “Είναι όμορφο και δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου από εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα.”
Η εξέλιξη αυτή θυμίζει το πόσο γρήγορα η επιστήμη σε αυτόν τον τομέα έχει ξεπεράσει τη νομοθεσία, και οι επιστήμονες στο Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού ήδη κινούνται για να συντάξουν εθελοντικές κατευθυντήριες γραμμές για να διέπουν την ενίσχυση στην εργασία σε συνθετικά έμβρυα. «Αν είναι αυτά τα μοντέλα μοιάζουν πολύ με κανονικά έμβρυα, τότε κατά κάποιο τρόπο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο», είπε ο Lovell-Badge. «Αυτή τη στιγμή στη νομοθεσία δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Οι άνθρωποι ανησυχούν για αυτό».
Υπάρχει επίσης ένα σημαντικό αναπάντητο ερώτημα σχετικά με το εάν αυτές οι δομές, θεωρητικά, έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν σε ζωντανό πλάσμα. Τα συνθετικά έμβρυα που αναπτύχθηκαν από κύτταρα ποντικού αναφέρθηκε ότι φαίνονται σχεδόν πανομοιότυπα με τα φυσικά έμβρυα. Αλλά όταν εμφυτεύτηκαν στις μήτρες θηλυκών ποντικών, δεν εξελίχθηκαν σε κανονικά ζώα. Τον Απρίλιο, ερευνητές στην Κίνα δημιούργησαν συνθετικά έμβρυα από κύτταρα πιθήκων και τα εμφύτευσαν στη μήτρα ενήλικων πιθήκων, μερικά από τα οποία έδειχναν τα αρχικά σημάδια εγκυμοσύνης, αλλά κανένα από τα οποία δεν συνέχισε να αναπτύσσεται μετά από λίγες ημέρες. Οι επιστήμονες λένε ότι δεν είναι σαφές εάν το εμπόδιο στην πιο προηγμένη ανάπτυξη είναι απλώς τεχνικό ή έχει μια πιο θεμελιώδη βιολογική αιτία.
«Είναι πολύ δύσκολο να απαντηθεί. Θα είναι δύσκολο να πούμε αν υπάρχει κάποιο εγγενές πρόβλημα μαζί τους ή αν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα», είπε ο Lovell-Badge.