admin | Δεκέμβριος 18, 2016Α
Yusuf Kanli, Hurriyet Daily – Μετάφραση, Παναγιώτης Μπαλακτάρης
Ο ανώτατος ηγέτης της Τουρκίας διακήρυξε σε μια συνάθροιση ρουτίνας των παραγόντων ενός χωριού στο εξωπραγματικό του παλάτι, ότι έχει αποφασίσει να κηρύξει μια εθνική κινητοποίηση εναντίον της αποσχιστικής οργάνωσης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ) και των προεκτάσεών του κάτω από οιεσδήποτε ονομασίες, των ριζοσπαστών ζηλωτών του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL), καθώς και εναντίον της «Τρομοκρατικής Οργάνωσης Fethullah (FETÖ) και της αστικής τρομοκρατικής οργάνωσης του Επαναστατικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Κόμματος – Μετώπου (DHKP-C) και όλων των άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων «όποιο και αν είναι το όνομά τους, οι σκοποί τους, οι στόχοι τους ή η μέθοδος της επίθεσης»…
Είναι μια σχετική ερώτηση, υπό τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα, που πρέπει να υποβληθεί, αν μια τέτοια δήλωση από τον πρόεδρο ήταν σχετική, ουσιαστική ή συμβατή με τον εθνικό καταστατικό χάρτη, τους νόμους και τους κανονισμούς της χώρας;
Δεν είναι ούτε αστείο, ούτε απλώς άλλος ένας από τους σιδηρούς νόμους αλλά μια πικρή πραγματικότητα για την Τουρκία:
Άρθρο 1: Ο πρόεδρος πάντα έχει δίκιο.
Άρθρο 2 και επόμενα: Όταν κάνει λάθος, εφαρμόζεται το πρώτο άρθρο. Αυτό είναι όλο.
Σε κάθε περίπτωση, θα μπορούσαμε να πούμε, η Τουρκία έχει μια κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης για τους τελευταίους πολλούς μήνες μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Απέτυχε (σ.τ.μ. το πραξικόπημα); Αυτό είναι μια άλλη συζήτηση, αλλά σε μια χώρα με ένα αποτυχημένο πραξικόπημα, αν το σύστημα διακυβέρνησης σχετικά με τη σφαίρα των δικαιωμάτων και των ελευθεριών έχει αλλάξει τόσο δραματικά, δεν είναι σκόπιμο να αναρωτηθούμε πώς θα ήταν αν είχε επιτύχει το πραξικόπημα;
Ασφαλώς, υπάρχουν διαφορές όπως επίσης και ομοιότητες μεταξύ της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και της διακήρυξης της εθνικής πανστρατιάς (επιστράτευσης).
Πρώτα απ’ όλα, και οι δύο προσγειώνουν μια χώρα ή μια περιοχή σε μια εξαιρετική διοίκηση, περιορίζουν τις ελευθερίες, παραχωρούν ευρείες αρμοδιότητες σε αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία και κάνουν τη ζωή ανυπόφορη για όλο τον πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δηλώνουν με κάθε ευκαιρία την ετοιμότητά τους να θυσιάσουν τη ζωή τους για το καλό του ιερού τους ηγέτη.
Τώρα, ας ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα: Ο Ερντογάν έχει εξαγεείλει αλλά δεν έχει κηρύξει πανστρατιά και, πράγματι, δεν μπορεί να κηρύξει πανστρατιά . Έκανε μια πρώτη αναφορά στην έννοια, γνωστοποιώντας την πρόθεσή του να ακολουθήσει έναν τέτοιον δρόμο. Φυσικά δεν είναι σπουδαίο για τον Ερντογάν να εκπληρώσει τις διαδικαστικές τυπικότητες και να εξασφαλίσει μια διακήρυξη πανστρατιάς-επιστράτευσης από την κυβέρνηση, αλλά δεν μπορεί να το κάνει – αφού δεν είναι ακόμη ο υπερπρόεδρος – μόνος του. Το Σύνταγμα το ορίζει αυτό, υπό την προεδρία του, το υπουργικό συμβούλιο δύναται να κηρύξει επιστράτευση… Έχουμε μια τέτοια κυβερνητική απόφαση; Όχι… Έτσι, η κήρυξη της πανστρατιάς-επιστράτευσης είναι «για τα μάτια του κόσμου» και δεν έχει καμία έννομη επιρροή.
Αυτό είναι ουσιώδες. Βάσει του «Νόμου περί Επιστράτευσης και Εμπόλεμης Κατάστασης», η κυβέρνηση δύναται να κηρύξει μια περιορισμένη ή περιφερειακή κινητοποίηση ή να επιλέξει την δεύτερη εκδοχή και να κηρύξει εθνική κινητοποίηση. Η εθνική επιστράτευση απαιτεί όλες οι εξουσίες και οι πόροι του κράτους να τεθούν στη διάθεση της κυβέρνησης και της στρατιωτικής διοίκησης, για την εξάλειψη των λόγων για τους οποίους κηρύχθηκε αρχικά η επιστράτευση. Η περιορισμένη ή περιφερειακή επιστράτευση δίνει όλους τους πόρους και ολόκληρη τη δημόσια διοίκηση σε αυτήν την συγκεκριμένη περιοχή υπό τις διαταγές του τοπικού διοικητή, ο οποίος υπηρετεί υπό τις αυστηρές κατευθύνσεις της κυβέρνησης.
Σε περιόδους επιστράτευσης, η κυβέρνηση δύναται να κηρύξει στρατιωτικό νόμο και σε αυτήν την περίπτωση, εάν ήδη υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε αυτήν την συγκεκριμένη περιοχή, αυτομάτως αντικαθίσταται από στρατιωτικό νόμο.
Κάτω υπό αυτές τις συνθήκες, οι τοπικοί διοικητές θα μπορούσαν να αποκτήσουν ειδικές εξουσίες, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης στρατοδικείων. Εκείνοι που παραβιάζουν τον στρατιωτικό νόμο, ασχέτως αν είναι πολίτες ή στρατιωτικοί, δικάζονται από τα στρατοδικεία κατ’ εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας της Τουρκίας.
Δηλαδή, η κήρυξη επιστράτευσης δεν είναι αστείο και δεν μπορεί να γίνει τόσο εύκολα σε μια συνάντηση του παντοδύναμου, πανίσχυρου, ψηλού, τολμηρού και γενναίου ηγέτη μιας χώρας σε μια σύναξη με κάποιους παράγοντες χωριών.
Την τελευταία φορά που η Τουρκία κήρυξε εθνική επιστράτευση ήταν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η κυβέρνηση της χώρας έκανε ό,τι μπορούσε για να καταφέρει να αξιοποιήσει όσο το δυνατόν καλύτερα τους φυσικούς πόρους της πατρίδας και να μείνει έξω από την ολοκληρωτική καταστροφή του κόσμου.
Το δελτίο τροφίμων και τα εξαιρετικά μέτρα εκείνης της περιόδου έχουν γίνει συχνά αντικείμενο εκμετάλλευσης από την τρέχουσα διακυβέρνηση των πολιτικών Ισλαμιστών και των ρεβανσιστών για να επιτίθενται στην πρώιμη ρεπουμπλικανική κοσμική κυβέρνηση της χώρας.
Μπορεί η Τουρκία να κηρύξει επιστράτευση τώρα; Υπάρχει λόγος για να προβεί σε μια τέτοια έκτακτη κίνηση; Τι είναι αυτό που δεν μπορεί να επιτύχει η Τουρκία υπό την παρούσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης που ο Ερντογάν θέλει να πετύχει με την κήρυξη επιστράτευσης; Τρομακτικό, δεν είναι;