Μπόρις Τζόνσον: Ετοιμάζει διαδοχή… στα μέτρα του, ενώ οι Συντηρητικοί του ζητούν να φύγει «εδώ και τώρα»

Πληθαίνουν ώρα με την ώρα οι εκκλήσεις και πρωτίστως τα «τελεσίγραφα» προς τον απερχόμενο Βρετανό Πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον από στελέχη του Συντηρητικού κόμματος, ζητώντας του να παραιτηθεί «εδώ και τώρα» ως αντίδραση στο χθεσινό διάγγελμά του, μέσω του οποίου γνωστοποίησε μεν την πρόθεσή του να εγκαταλείψει τον πρωθυπουργικό θώκο στο μέλλον, αλλά με τους δικούς του όρους.

Η κατά γενική ομολογία αλλοπρόσαλλη πολιτικά συμπεριφορά του, σε συνδυασμό με την παράβαση των υγειονομικών κανόνων της πανδημίας, είχαν συμβάλλει από νωρίς στην απώλεια της νομιμοποίησης του Μπόρις Τζόνσον στους κόλπους της Συντηρητικής παράταξης, απώλεια, ωστόσο, που επισφραγίστηκε δραματικά τα τελευταία εικοσιτετράωρα, πυροδοτώντας μια πρωτοφανή περίοδο αστάθειας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Αφορμή για να παραδοθεί η Γηραιά Αλβιώνα στις πολιτικές φλόγες αποτέλεσε η αποκάλυψη ότι ο Μπόρις Τζόνσον ήταν πλήρως ενήμερος για τις κατηγορίες περί σεξουαλικής παρενόχλησης, οι οποίες βάρυναν το βουλευτή, Κρις Πίντσερ, όταν τον διόρισε σε κυβερνητικό πόστο, είδηση που έδωσε τη χαριστική βολή σε μια κατά τα άλλα ισχνή και «αιρετική» Πρωθυπουργική θητεία, όπως αυτή του Μπόρις Τζόνσον.

Ο ίδιος έμοιαζε εμφανώς θλιμμένος, καθώς «αφήνω την καλύτερη δουλειά στον κόσμο» όπως είπε χθες ο Βρετανός Πρωθυπουργός, ο οποίος με το διάγγελμά του προανήγγειλε την εκκίνηση των διαδικασιών για την αντικατάστασή του και στη Βουλή και στο Συντηρητικό κόμμα, παραμένοντας στο ενδιάμεσο – δηλαδή μέχρι το φθινόπωρο- στη θέση του. Στο πλαίσιο αυτό, ο Μπόρις Τζόνσον δεσμεύτηκε να ανακοινώσει το σχετικό χρονοδιάγραμμα την επόμενη εβδομάδα, επιμένοντας σε κάθε περίπτωση στην παραμονή του στα καθήκοντά του ακόμη και για ένα δίμηνο, δηλαδή μέχρι την ετήσια διάσκεψη του Συντηρητικού κόμματος, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Η παραίτηση υπό προϋποθέσεις, ωστόσο, έτσι όπως την επιμελήθηκε ο Βρετανός Πρωθυπουργός για τον εαυτό του σχεδιάζοντας παράλληλα το πολιτικό του μέλλον, κόντεψε να ανατινάξει το πολιτικό σκηνικό στη χώρα, καθώς τόσο οι ομοϊδεάτες του, όσο και οι πολιτικοί του αντίπαλοι θεωρούν ως επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα την παραμονή του στο τιμόνι της χώρας, έστω και για μία μέρα ακόμα.

 

Οι εναλλακτικές λύσεις

«Εκλέχθηκα με τη μεγαλύτερη πλειοψηφία από το 1987 και το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων από το 1979. Είμαι περήφανος για όσα έκανα», ανταπάντησε στις αιτιάσεις των αντιπάλων του ο Μπόρις Τζόνσον, αφού έκανε ειδική αναφορά στη διαχείριση για λογαριασμό της χώρας του των νέων, παγκόσμιων προκλήσεων, δηλαδή: του Brexit, της πανδημίας, της εμβολιαστικής εκστρατείας και τελευταία του πολέμου στην Ουκρανία.

Παρά την προσπάθειά του, ωστόσο, να φιλοτεχνήσει ένα υπεύθυνο προφίλ ως προς τη διακυβέρνησή του, το Συντηρητικό κόμμα έχει υπερβεί το σημείο βρασμού, αφού περίπου 60 στελέχη της κυβέρνησης και το 1/3 των βουλευτών του κόμματος παραιτήθηκαν για να του ασκήσουν πολιτική πίεση να ανοίξει το δρόμο της διαδοχής του, φαντάζοντας στα μάτια τους ανεπιθύμητος.

Την ίδια ώρα, οι δελφίνοι παίρνουν σιγά σιγά θέση στην κούρσα της διεκδίκησης της Προεδρίας του κόμματος, αφού οι εταιρίες στοιχημάτων -τιμώντας τη βρετανική παράδοση- έχουν ξεχωρίζει ήδη 11 δυνητικούς διαδόχους και ποντάρουν πάνω στα επικρατέστερα ονόματα, όπως του Μπεν Γουάλας ή της Πένυ Μορντάντ.

Μολονότι ο Μπόρις Τζόνσον έσπευσε να αναπληρώσει τα κενά από τις μαζικές παραιτήσεις, προχωρώντας σε ανασχηματισμό, εντούτοις η επικοινωνιακή του στρατηγική δεν φαίνεται ικανή να αναχαιτίσει την εσωκομματική καταιγίδα, η οποία έχει ήδη ξεσπάσει, με τους Συντηρητικούς να εξετάζουν εναλλακτικές διαδρομές, σε περίπτωση που ο Μπόρις Τζόνσον επιμείνει στο δικό του χρονοδιάγραμμα διαδοχής.

Ανάμεσα σε αυτές, είναι η δυνατότητα των Συντηρητικών να απευθυνθούν στην ίδια τη Βασίλισσα, προκειμένου να παρακάμψουν τον Μπόρις Τζόνσον, για τον ορισμό Υπηρεσιακού Πρωθυπουργού από το κόμμα τους.

Παράλληλα, δεν αποκλείεται να επισπευσθούν από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους οι αρχαιρεσίες, καθώς το Συντηρητικό κόμμα της Βρετανίας σκοπεύει να επιλέξει τον νέο ηγέτη του και κατά συνέπεια τον νέο πρωθυπουργό της χώρας στις αρχές Σεπτεμβρίου, όπως ανέφερε χθες η εφημερίδα Financial Times, επικαλούμενη βουλευτές που έχουν γνώση αυτού του σχεδίου.

Σε κάθε περίπτωση, οι Τόρις επιμένουν ότι «ο Μπόρις Τζόνσον πρέπει να αποχωρήσει άμεσα» προειδοποιώντας, σε δραματικούς τόνους, για ενδεχόμενο μακελειό. Συγκεκριμένα, υπέρ της άμεσης αποχώρησης του Μπόρις Τζόνσον τάσσεται ο πρώην πρωθυπουργός, Σερ Τζον Μέιτζορ, που με επιστολή του προς την αποκαλούμενη «Επιτροπή 1922», που καθορίζει τους εσωκομματικούς κανονισμούς των Συντηρητικών, προειδοποιεί ότι δεν είναι συνετή η παραμονή του στο Νούμερο 10. Όπως υποστηρίζει, ο Τζόνσον δεν θα πρέπει να παραμείνει ως «υπηρεσιακός πρωθυπουργός», προτείνοντας είτε έναν προσωρινό πρωθυπουργό είτε επιτάχυνση των εσωκομματικών διαδικασιών «για λόγους εθνικού συμφέροντος».

«Η πρόταση του πρωθυπουργού να παραμείνει στη θέση του -για διάστημα άνω των τριών μηνών – έχοντας χάσει την υποστήριξη του υπουργικού συμβουλίου, της κυβέρνησής του και του κοινοβουλευτικού του κόμματος δεν είναι συνετή και πιθανών θα είναι μη βιώσιμη» τόνισε.

Ταυτόχρονα, αρκετοί βουλευτές των Συντηρητικών εξέφρασαν την οργή τους για το ύφος που επέλεξε ο Μπόρις Τζόνσον να απευθύνει το χθεσινό διάγγελμά του. Κάποιοι του καταλογίζουν έλλειψη κάθε ταπεινότητας, ενώ επικρίνουν και τις αιχμές κατά του κόμματός του. Ως εκ τούτου, θεωρούν ότι η «ανταρσία» των τελευταίων ημερών ήταν σωστή. Άλλος βουλευτής δεν δίστασε να τον αποκαλέσει «γελοίο» και να τον κατηγορήσει ότι δεν υπήρξε καμία αυτοκριτική, ενώ δεν λείπουν και αυτοί που θεωρούν ότι ο Τζόνσον δεν διαθέτει ίχνος αγάπης ή πίστης προς το Συντηρητικό κόμμα.

Η διαδοχή

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για την αλλαγή σκυτάλης στο στρατόπεδο των Συντηρητικών είναι τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες, καθώς οι βουλευτές θα πρέπει να συμμετάσχουν σε μια σειρά από ψηφοφορίες, μέχρι οι υποψήφιοι για την ηγεσία να μειωθούν σε δύο και ο ένας να στεφθεί νικητής. Ο παραιτηθείς υπουργός Επιστημών Τζορτζ Φρίμαν, πάντως, μίλησε με ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα, σχολιάζοντας ότι «ο Μπόρις Τζόνσον πρέπει να παραδώσει τις σφραγίδες του αξιώματος, να ζητήσει συγγνώμη από την Αυτού Μεγαλειότητα και να τη συμβουλεύσει να διορίσει υπηρεσιακό πρωθυπουργό», δήλωσε.

Αίσθηση προκάλεσε ακόμη και η αποστροφή του Ντομινίκ Κάμινγκς, πρώην επικεφαλής του πρωθυπουργικού γραφείου και στενού του συνεργάτη του Μπόρις Τζόνσον. Σε ανάρτησή του στο twitter ζητά την αποχώρηση του Τζόνσον «διαφορετικά θα προκαλέσει μακελειό. Επίσης, υποστηρίζει ότι ο πρώην συνεργάτης του «ακόμα και τώρα παίζει με τον χρόνο και θα προσπαθήσει να παραμείνει» στη θέση του.

Οι πρώτοι δελφίνοι

Παρά την προσπάθειά του να ελέγξει την επόμενη ημέρα, ο Μπόρις Τζόνσον έχει αρχίσει να αποτελεί παρελθόν για την πλειοψηφία του κόμματός του, καθώς η παραίτησή του προκάλεσε τις πρώτες ανακοινώσεις για την αναπλήρωση της θέσης. Έτσι, ο Συντηρητικός, Τομ Τούγκενχατ ανακοίνωσε χθες ότι θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματος και την πρωθυπουργία της Βρετανίας, σύμφωνα με την εφημερίδα The Telegraph. Ο Τούγκενχατ, που είναι βετεράνος του στρατού και πολέμιος του Τζόνσον, διατελεί σήμερα επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του βρετανικού κοινοβουλίου, ενώ πέρυσι είχε επικρίνει δριμύτατα την αποχώρηση των βρετανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν.

Έξωθεν αντιδράσεις

Πάντως, ιδιαίτερα ικανοποιημένη από την παραίτηση του Βρετανού Πρωθυπουργού δηλώνει η Μόσχα, καθώς ο πρεσβευτής της Ρωσίας στη Βρετανία υποστήριξε ότι η πτώση του Μπόρις Τζόνσον υπήρξε μια «δίκαιη ανταμοιβή» για τη φιλοπολεμική, αντιρωσική πολιτική του και το γεγονός ότι αγνόησε τις οικονομικές ανάγκες του βρετανικού λαού.

Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, «το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι στενοί φίλοι και σύμμαχοι και η ειδική σχέση των λαών μας είναι σταθερή και αδιάλειπτη», τόνισε σε ανακοίνωσή του ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, χωρίς την παραμικρή αναφορά στον Μπόρις Τζόνσον.

Ένα χεράκι και από τους Εργατικούς

Θέση για το θέμα πήραν και στελέχη των Εργατικών, καθώς εκτιμούν την παρουσία του Μπόρις Τζόνσον ως Πρωθυπουργού για ιδιαίτερα βλαπτική στρατηγική. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο αρχηγός των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ, θα καταθέσει πρόταση μομφής στο κοινοβούλιο εναντίον της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον, εάν οι Συντηρητικοί δεν τον απομακρύνουν άμεσα.

«Το δικό του κόμμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι ακατάλληλος για την πρωθυπουργία. Δεν μπορούν τώρα να τον επιβάλουν στη χώρα για τους επόμενους μήνες», επισημαίνει ο Στάρμερ και προσθέτει: «Αν δεν τον ξεφορτωθούν, τότε οι Εργατικοί θα επέμβουν για το εθνικό συμφέρον και θα καταθέσει πρόταση μομφής διότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με αυτόν τον πρωθυπουργό να μένει αγκιστρωμένος για μήνες και μήνες», καταλήγει ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Βρετανία.