Καυσία: Το αρχαίο καπέλο των Μακεδόνων έχει εξαφανιστεί στη Μακεδονία, αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στο Αφγανιστάν, Πακιστάν και τους Καλάς, κληρονομιά της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των ελληνικών βασιλείων…
Η καυσία ήταν ένα στρογγυλό πλατύγυρο καπέλο (τυπικός μπερές) που φορούσαν οι Αρχαίοι Μακεδόνες και θεωρούνταν εθνική κεφαλίδα. Επικράτησε να υιοθετηθεί ως χαρακτηριστικό κάλυμμα των Μακεδόνων, όμως χρησιμοποιήθηκε ευρέως και από τους Αιτωλούς όπως αποδεικνύουν πολλές αναπαραστάσεις σε νομίσματα και στατήρες. Η πιο χαρακτηριστική είναι εκείνη που απεικονίζει την Αιτωλή γυναίκα να κάθεται πάνω σε Γαλατικές ασπίδες.
Όπως μπορεί να διακρίνει κανείς φορά την καυσία (η συγκεκριμένη αναπαράσταση αποτελεί και έμβλημα του επιμελητηρίου Αιτωλοακαρνανίας). Φορέθηκε κατά την Ελληνιστική περίοδο, αλλά ίσως και πριν από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως προστασία από τον ήλιο από τις φτωχότερες τάξεις στη Ρώμη.
Έχει βρεθεί σε όλους τους τομείς που κυριάρχησαν τα μακεδονικά βασίλεια και παρόλο που έχει εξαφανιστεί στη Δύση, χρησιμοποιείται ως σήμερα στο Αφγανιστάν, όπου αποκαλείται πακώλ (shitral). Θεωρείται μάλιστα η παραδοσιακή και εθνική κεφαλίδα των Αφγανών.
Η καυσία και το πάλλιο, διαιωνίστηκαν μέχρι σήμερα σε αυτή την περιοχή μέσω του ελληνο-βουδιστικού πολιτισμού, όπου άνθισαν οι ελληνιστικές πόλεις. Σήμερα η χρήση της καυσίας έχει εξαφανιστεί στη Μακεδονία, αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στο Αφγανιστάν, στο Πακιστάν και τους Καλάς, κληρονομιά της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των ελληνικών βασιλείων.
Στον τάφο του Αγίου Αθανασίου στη Θεσσαλονίκη, διακρίνονται καθαρά Μακεδόνες στρατιώτες που φορούν « καυσία » (τάφος του Αγίου Αθανασίου) και στις επόμενες φωτογραφίες ένας Καλάς και ένας πρώην ηγέτης Παστούν με καυσίες (chitral).
