Μια τοπογραφία που φιλοτεχνήθηκε το καλοκαίρι του 1921 βγαίνει σε λίγες ημέρες σε δημοπρασία από τον οίκο Phillips στη Νέα Υόρκη. Ο πίνακας με τίτλο «The Moat, Breccles» αναμένεται να φτάσει τα 2 εκατ. δολάρια. Η αξία του έργου δεν σχετίζεται τόσο με την αμετάκλητη καλλιτεχνική του βαρύτητα όσο με την ιστορία πίσω από αυτό.

Δημιουργός του δεν είναι άλλος από τον Ουίνστον Τσόρτσιλ, τον κραταιό Βρετανό πολιτικό που έμεινε γνωστός ως «ο πατέρας της νίκης», λόγω του γεγονότος ότι ηγήθηκε της Βρετανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά από προτροπή της αδελφής του Γκουεντολίν Μπέρτι, ο νεαρός τότε Ουίνστον καταπιάστηκε με τη ζωγραφική και δεν την εγκατέλειψε ποτέ. Σχεδίαζε κυρίως τοπία και θαλασσογραφίες, ενώ συνήθιζε να προτρέπει δεκαετίες αργότερα και τα εγγόνια του να πιάσουν το πινέλο: «Βγείτε έξω και ζωγραφίστε αυτό που βλέπετε». Δεν εγκατέλειψε το χόμπι του ακόμα και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Λειτουργούσε γι’ αυτόν αγχολυτικά. «Μπροστά από ένα τελάρο έχω πάρει τις σημαντικότερες αποφάσεις μου», έχει πει.

Μετά την απόσυρσή του από την πολιτική αφοσιώθηκε στη ζωγραφική. Τον βοηθούσε να αμβλύνει τα προβλήματα υγείας και να διατηρεί τόσο την όραση όσο και την οξυδέρκειά του. Συνήθιζε να περνάει όλο τον χρόνο του στο αυτοσχέδιο στούντιο που είχε στην εξοχική του κατοικία στο Κεντ. Σήμερα, αυτή είναι ανοιχτή στους επισκέπτες και το στούντιό του, ειδικά, διατηρητέο. Κατά τη διάρκεια της ζωής του φιλοτέχνησε 530 πίνακες. Δεν αποπειράθηκε ποτέ να πουλήσει κανέναν από αυτούς.

Αντιθέτως, απέφευγε συστηματικά να εκθέσει τη δουλειά του, αν και κάποιες φορές δώριζε έργα του σε φίλους και συνεργάτες. Ενα τέτοιο δώρο ήταν και ο πίνακας «Jug with Bottles», μια ελαιογραφία ενός μπουκαλιού Johnny Walker Black Label μαζί με ένα μπουκάλι μπράντι, κανάτα και ποτήρια. Ηταν ένα θέμα που εξέφραζε την αγάπη του Τσόρτσιλ για το ουίσκι, το οποίο, άλλωστε, επέλεγε ως πρωινό ρόφημα, συνοδεία του χαρακτηριστικού πούρου του!

Τον πίνακα τον χάρισε στον Αμερικανό επιχειρηματία Αβερελ Χάριμαν, ο οποίος ήταν και ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρουΦραγκλίνου Ρούσβελτ στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1940. Οταν τον τιμούσε με το δώρο αυτό δεν γνώριζε ότι η αγαπημένη του νύφη είχε συνάψει σχέση μαζί του. Μια σχέση που θα διέλυε τον ήδη ταλαιπωρημένο γάμο του γιου του Ράντολφ Τσόρτσιλ με την Πάμελα Ντίγκπι, η οποία ακολούθησε τον διπλωμάτη στην Αμερική. Πολλά χρόνια αργότερα ο συγκεκριμένος πίνακας πωλήθηκε αντί 280.000 ευρώ. Οι περισσότεροι, άλλωστε, πίνακές του απέφεραν στους κληρονόμους του ικανοποιητικά χρηματικά ποσά.

Η γνωριμία

Η τοπογραφία, όμως, που βγαίνει εντός ολίγων ημερών στο σφυρί αξίζει πολλά περισσότερα, όχι μόνο λόγω του δημιουργού της αλλά και της πορείας της στον χρόνο. Ο Τσόρτσιλ τη δώρισε στον Ελληνα μεγιστάνα Αριστοτέλη Ωνάση. Ο επιχειρηματίας τίμησε την προσφορά του και τοποθέτησε το έργο σε περίοπτη θέση στη διάσημη θαλαμηγό του «Χριστίνα».

Μετά τον θάνατό του ο πίνακας τοποθετήθηκε σε κάποια αποθήκη, ενώ τώρα διεκδικεί μια δεύτερη ζωή μετά την απόφαση της Αθηνάς Ωνάση να τον πουλήσει. Ο μύθος του Ωνάση δεν βασίστηκε μονάχα στην επιχειρηματική του οξυδέρκεια. Η οικονομική άνοδος του πανέξυπνου Σμυρνιού στάθηκε η αφορμή για να ξεδιπλωθεί η πολυσχιδής προσωπικότητα κάποιου που έβλεπε πάντα μπροστά από την εποχή του. Ηταν σε θέση να επανεφευρίσκει τον εαυτό του και να χτίζει την περσόνα του μεθοδικά, πεισματικά, έως και αιρετικά.Γνώριζε πώς να κεφαλαιοποιεί τα πάντα προς το συμφέρον του. Οι κοινωνικές του σχέσεις δεν αποτελούσαν εξαίρεση και οι δύο του γάμοι αποτελούν τρανή απόδειξη. Ως αυτόφωτος, αναγνώριζε τη λάμψη των άλλων και πώς να κερδίζει από αυτή. Ακόμα κι όταν δεν είχε κατακτήσει τα χρήματα και τη δύναμη που σχεδόν συνδέθηκαν με το όνομά του, συναναστρεφόταν πάντα με τα «σωστά» άτομα της εποχής.

Η θαλαμηγός «Χριστίνα» αποτέλεσε την ιδανική σκηνή πάνω στην οποία ξεδίπλωσε τη μαεστρία του να σαγηνεύει τους διάσημους και ισχυρούς. Ενας από αυτούς ήταν και ο Βρετανός γερόλυκος της πολιτικής. Αν και έπαιζαν σε τελείως διαφορετικές αρένες, οι δύο άνδρες είχαν ένα κοινό. Και οι δύο άνθησαν υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες. Ο Ωνάσης τον θαύμαζε από μακριά. Συνήθιζε να λέει γι’ αυτόν: «Ενα γεύμα με τον Τσόρτσιλ θα σε διδάξει πιο πολλά απ’ ό,τι τρία χρόνια σπουδές στην Οξφόρδη».

Τελικά, κατάφερε να προσεγγίσει τον αλλοτινό ηγέτη της Μεγάλης Βρετανίας όταν εκείνος είχε αποσυρθεί από τα πολιτικά δρώμενα. Γνώρισε αρχικά τον γιο του Ράντολφ και μέσω αυτού συνέφαγε με τον πατέρα του. Τον καλούσε επίμονα να περάσει ένα καλοκαίρι στη «Χριστίνα». Αρχικά, εκείνος ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικός. Από τη μία δεν επιθυμούσε τους δημοσιογράφους και παπαράτσι που ακολουθούσαν μετά μανίας τον Ωνάση. Κάποιοι από τον κύκλο του είχαν αποτυπώσει την άρνησή του ως αυτοπροστασία να μη θεωρηθεί μέρος του τσίρκου Ωνάση. Από την άλλη, είχε μεγαλώσει. Ηταν ιδιότροπος, δυσκίνητος και επιλεκτικός στις παρέες.

Η επιμονή αλλά και η σαγήνη του Σμυρνιού, όμως, υπερκέρασαν τις επιφυλάξεις του. Ο Ωνάσης φρόντισε να ικανοποιήσει κάθε όρο και επιθυμία του. Ενδεικτικό της παράστασης που έδωσε για χάρη του ήταν ότι όταν ο Τσόρτσιλ επιβιβάστηκε για πρώτη φορά στη θαλαμηγό το καλοκαίρι του 1956 στο λιμάνι του Μόντε Κάρλο

, ο εφοπλιστής τον περίμενε με ανοιχτές αγκάλες στη ράμπα.

Στη «Χριστίνα»

Αυτή ήταν μονάχα η αρχή. Στο κατάστρωμα βρισκόταν παρατεταγμένο όλο το προσωπικό της θαλαμηγού με τις επίσημες ναυτικές στολές τους. Στη θέα του Τσόρτσιλ καπετάνιος και αξιωματικοί τον χαιρέτησαν στρατιωτικά. Ο Ωνάσης είχε κερδίσει τις εντυπώσεις, μιας και ο γερόλυκος της πολιτικής λάτρευε τη θάλασσα και όλες τις εθιμοτυπίες γύρω από αυτή. Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι διετέλεσε πρώτος Λόρδος του Ναυαρχείου.

Οι δύο άνδρες κατέληξαν να κάνουν μαζί σχεδόν δέκα φορές διακοπές, από έναν μήνα σε διάρκεια. Ο Ωνάσης τον ξεχώριζε. Συνήθιζαν να μιλούν με τις ώρες: για τη θάλασσα, την πολιτική, τη φιλοσοφία, τον πόλεμο, τον άνθρωπο, τα πάθη και τις αδυναμίες του. Αφηναν την υπόλοιπη παρέα να απολαμβάνει τις βόλτες της στα γραφικά σοκάκια κάποιου νησιού και εκείνοι μιλούσαν.

Ο Ωνάσης είχε χαρακτηρίσει τις κουβέντες εκείνες «σαν να κοιμάσαι με την Ιστορία». Εκτός όλων των άλλων, ο Ελληνας κροίσος φιλοξενούσε πολλά μέλη της οικογένειας Τσόρτσιλ: παιδιά, νύφες, εγγόνια και φίλοι συνόδευαν τον Ουίνστον στις κρουαζιέρες. Τα βρετανικά media ασχολούνταν αρκετά με την παράδοξη φιλία των δύο ανδρών και τις κοινές τους διακοπές, ενώ ούτε το Παλάτι, ούτε οι ένοικοι της Ντάουνινγκ Στριτ 10 έβλεπαν με καλό μάτι το πάντρεμα αυτό. Οσο πέρναγαν τα χρόνια, ο Ουίνστον αφέθηκε όλο και περισσότερο στη σχέση αυτή, με αποτέλεσμα να χαλαρώσουν, αν όχι να αρθούν, οι περιορισμοί στις φωτογραφήσεις και τη δημοσιότητα. Αποκορύφωμα, οι φωτογραφίες με τον Τσόρτσιλ να χαιρετά στο καμπριολέ της εποχής και τον Ωνάση να τον ξεναγεί στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και στην Ακρόπολη της Λίνδου.

Κατά τη διάρκεια του χρόνου που πέρασαν μαζί συνυπήρξαν με καλλιτέχνες, αρχηγούς κρατών, διπλωμάτες και κάθε λογής διασημότητες. Ο Ωνάσης δεν σταμάτησε ποτέ να «νταντεύει» τον Τσόρτσιλ, ο οποίος με την πάροδο του χρόνου έχασε αρκετό ποσοστό από την ακοή του, ενώ δεν ήταν σπάνιο να ρίχνει υπνάκους κατά τη διάρκεια γευμάτων και δείπνων. Είχε μαζί του και έναν Βρετανό σωματοφύλακα που φρόντιζε στις περιπτώσεις αυτές να απομακρύνει το πούρο από το στόμα του.

Ο Τσόρτσιλ ήταν παρών στην άνθηση του ειδυλλίου μεταξύ του Ωνάση και της Μαρίας Κάλλας, αλλά και στο αρχικό στάδιο της σχέσης του με την Τζάκι Κένεντι. Είχε, μάλιστα, ζητήσει από τον Ωνάση να καλέσει τον Τεντ Κένεντι και οι τρεις άνδρες είχαν απολαύσει ένα δείπνο παρέα. Λέγεται ότι όταν η Τίνα Λιβανού συνειδητοποίησε το ρομάντζο που εξελισσόταν μπροστά στα μάτια της άρχισε να αποκαλεί χλευαστικά την Κάλλας «τραγουδιάρα». Ο Τσόρτσιλ, όμως, την επανέφερε στην τάξη: «A, αγαπητή μου, Tίνα, πολύ φοβάμαι ότι δεν είναι ακριβώς τραγουδίστρια». Παρ’ όλα αυτά, δεν εντυπωσιάστηκε ποτέ από την πριμαντόνα και τα καπρίτσια της.

Αντιθέτως, απολάμβανε το ταλέντο του φίλου του στην τέχνη της κατάκτησης και μιλούσαν συχνά για το γυναικείο φύλο. «Ο Αρης το έπαιζε… μπλαζέ!» έχει πει για το «κυνήγι». «Ενας εξαίσιος τρόπος για να πετύχει τον σκοπό του». Ο Ωνάσης είχε, μάλιστα, εκφράσει το ενδιαφέρον του για την Τζάκι στον Τσόρτσιλ πολύ προτού αυτό μετουσιωθεί σε σχέση. Ο Τσόρτσιλ μιλούσε στα αγγλικά με τον Ωνάση, αλλά διασκέδαζε να ακούει τα ελληνικά του αλλά και τα τούρκικά του. Μέσω του Ωνάση είχαν την ευκαιρία να βρεθούν ενώπιον του Τσόρτσιλ τόσο απλοί άνθρωποι όσο και Ελληνες πολιτικοί που έσπευδαν σε κάποιες από τις στάσεις της διάσημης παρέας να υποβάλουν τα σέβη τους. Το ιστορικό μπαρ-εστιατόριο «17» μπορεί να υπερηφανεύεται ότι σέρβιρε στον Τσόρτσιλ θαλασσινό malt ουίσκι Lagavulin.

Μετά τον θάνατο του Βρετανού πολιτικού και στη διάρκεια των δικών του ανταριασμένων χρόνων ο Ωνάσης συνήθιζε να ανακαλεί το επιμύθιο του φίλου του: «Από καταβολής κόσμου, ο λαός είναι ο αμνός-θύμα, που τρέφει την αδηφαγία και την απληστία των λαίμαργων. Αλλά το κοπάδι αυξάνεται προς όφελος των λύκων».