Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
Τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ τοῦ ΕΠΟΚ
Ἡ Τουρκία προκαλεῖ στό Αἰγαίο. Ἀγνοεῖ τήν Ἑλληνική ὑφαλοκρηπίδα καί ἀνακηρύττει αὐθαίρετα ΑΟΖ.
Γιατί ἡ Ἑλλάς ἀκόμη δέν ἔχει ἀνακηρύξει τήν δική της τόσα χρόνια;
Ποιός ἦταν ὁ πρώτος ἡγέτης πού ἀνακήρυξε τήν κυριαρχία μας στήν ὑφαλοκρηπίδα;
Καί ποιός ὑπῆρξε ἑκείνος πού πρώτος ξεκίνησε ἔρευνες γιά πετρέλαιο;
Ἡ Σύμβασις τῆς Γενεύης τό 1958 καθιέρωσε στό Διεθνές Δίκαιο τήν ἔννοια τῆς “ὑφαλοκρηπίδος” ὡς ἑξῆς:
– Ἡ “ὑφαλοκρηπίδα” ἑνός παρακτίου κράτους εἶναι ὁ βυθός καί τό ὑπέδαφος τῶν ὑποθαλασσίων περιοχῶν πού βρίσκονται πέραν τῆς «αἰγιαλίτιδος ζώνης» του καί φθάνουν σέ βάθος βυθοῦ μεχρι 200 μ. ἤ καί “πέραν αὐτοῦ”, ἐφ’ ὅσον τό βάθος ἐπιτρέπει τήν ἐκμετάλλευσι τῶν φυσικῶν πηγῶν.
– Τά κυριαρχικά δικαιώματα ἐπί τῆς ὑφαλοκρηπίδος εἶναι γιά κάθε παράκτιο κράτος «ἀποκλειστικά», μέ σκοπό τήν ἐξερεύνησι καί ἐκμετάλλευσι τοῦ ὀρυκτοῦ πλούτου της.
Δηλαδή, ἡ ὑφαλοκρηπίδα ἀποτελεῖ τήν “φυσική προέκτασι” τοῦ παρακτίου κράτους “ὑποθαλασσίως”
– Τό παράκτιο κράτος γιά νά ἀσκήση τά κυριαρχικά του δικαιώματα στήν ὑφαλοκρηπίδα, πρέπει νά τά ἀνακηρύξη ἐπισήμως στήν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως.
Ἡ Ἑλλάς ὑπέγραψε τήν Σύμβασι τῆς Γενεύης ἀλλά δέν τόλμησε ν’ ἀνακηρύξη τά κυριαρχικά δικαιώματά της στήν “ὑφαλοκρηπίδα” της.
Ἀντιθέτως τό ἐπόμενο ἔτος -1959- ἡ τότε Κυβέρνησις Κ. Καραμανλῆ δημοσίευσε τόν Νόμο 3948/59 (ΦΕΚ 68), ὁ ὁποῖος ἔδιδε περιορισμένο δικαίωμα ἐρεύνης καί ἐκμεταλλεύσεως: «…ἐπί τῶν χωρικῶν ὑδάτων τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπικρατείας, ὡς καί τοῦ ὑποθαλασσίου ἐδαφικοῦ ἀντερείσματος τῆς αἰγιαλίτιδος ζώνης τοῦ ἐξικνουμένου μέχρι τῆς κοίτης τῆς ἀνοικτῆς θαλάσσης».
Δηλαδή, παρότι τό Διεθνές Δίκαιο, μᾶς παραχωροῦσε κυριαρχικά δικαιώματα στήν “ὑφαλοκρηπίδα”, ὁ Νόμος 3948/59 τά περιόριζε μόνον στήν “αἰγιαλίτιδα ζώνη”.
Γιατί;
Διότι φοβόταν ἡ Ἑλλάς τήν Τουρκία, ἡ ὁποία ἐπέμενε ὅτι στό Αἰγαῖο δέν ἰσχύουν οἱ κανόνες τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου διότι ἐπικρατοῦν “εἰδικές συνθῆκες”, ἀφοῦ εἶναι “περίκλειστη θάλασσα” καί οἱ νῆσοι του στεροῦνται… ὑφαλοκρηπίδος!…
Ν.Δ. 142/1969: Ἡ πρώτη διακήρυξις κυριαρχίας στήν ὑφαλοκρηπίδα
Στίς 13 Μαρτίου 1969 ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος τόλμησε ὅτι δέν εἶχε τολμήσει κανείς ἡγέτης ἀπό δεκαετίας: Στό ΦΕΚ 48 δημοσιεύτηκε τό Ν.Δ. 142/69 «Περί ἐρεύνης καί ἐκμεταλλεύσεως τοῦ ὑποθαλασσίου καί ὑπολιμνίου ὀρυκτοῦ πλούτου».
Τό περιεχόμενό του ἦταν παραπάνω ἀπό σαφές:
Ἄρθρον 1
Εἰς τό ἄρθρον 1 τοῦ Μεταλλευτικοῦ Κώδικα καί μετά τήν παράγραφο 6 αὐτοῦ, προστίθεται παράγραφος 6α, ἔχουσα ὡς ἀκολούθως:
1. Τό Δημόσιον ἔχει ὡσαύτως τό ἀποκλειστικόν δικαίωμα ἐρεύνης καί ἐκμεταλλεύσεως πάντων τῶν μεταλλευτικῶν ὀρυκτῶν, συμπεριλαμβανομένων καί τῶν ὑδρογονανθράκων ἐν στερεᾷ, ὑγρᾷ καί ἀεριῶδει καταστάσει, ὡς καί τῶν λατομικῶν τοιούτων, τῶν ἀπαντωμένων:
α) Ἐπί τοῦ ἐντός τῆς αἰγιαλίτιδος ζώνης κειμένου βυθοῦ τῆς θαλάσσης ἤ ὑπ’ αὐτόν.
β) Ἐπί τοῦ καί πέραν τῆς αἰγιαλίτιδος ζώνης βυθοῦ τῆς θαλάσσης ἤ ὑπ’ αὐτόν, τοῦ συνεχομένου ἤ παρακειμένου μετά τῆς ἠπειρωτικῆς ἀκτῆς ἤ νήσων καί εἰς βάθος 200 μέτρων ἀπό τῆς ἐπιφανείας τῆς θαλάσσης, ἔτι δέ καί πέραν τοῦ τελευταίου τούτου, ὅπου τά ὑπερκείμενα ὕδατα ἐπιτρέπουσι τήν ἄνω ἔρευναν καί ἐκμετάλλευσιν, τουτέστιν ἐπί τῆς ὑφαλοκρηπίδος, ὡς αὕτη νοεῖται καί προσδιορίζεται ὑπό τῶν κεκυρωμένων διά νόμου διεθνῶν συμβάσεων.
Εἰς περίπτωσιν καθ’ ἦν ἡ ἀνωτέρω ὑφαλοκρηπίς παράκειται τοῦ ἐδάφους τῆς Ἑλλάδος καί ἑτέρου τινός Κράτους, ὁμόρου ἤ οὕτινος αἱ ἀκταί κεῖνται ἔναντι τῶν Ἑλληνικῶν ἀκτῶν, διά τόν καθορισμόν τῶν ὁρίων τῆς ὑφαλοκρηπίδος ταύτης θά τυγχάνουν ἐφαρμογῆς οἱ κανόνες τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου.
2. Αἱ διατάξεις τῆς προηγουμένης παραγράφου ἐφαρμόζονται καί διά τήν ἔρευναν καί ἐκμετάλλευσιν μεταλλευτικῶν καί λατομικῶν ὀρυκτῶν εἰς τόν πυθμένα λιμνῶν ἡ ὑπ’ αὐτόν.
3. Δικαιώματα ἐξ ἀδείας μεταλλευτικῶν ἐρευνῶν ἤ παραχωρήσεως μεταλλείου, κτηθέντα μέχρι τῆς δημοσιεύσεως παρόντος ἐπί ὑποθαλασσίων περιοχῶν ἐντός τῆς αἰγιαλίτιδος ζώνης ὡς καί ἐπί ὑπολιμνίων τοιούτων δέν θίγονται ὑπό τῶν διατάξεων τοῦ παρόντος.
4. Τό κατά τάς ἀνωτέρω διατάξεις δικαίωμα τοῦ Δημοσίου ἀσκεῖται κατά τάς περί μεταλλείων καί λατομείων τοῦ Δημοσίου ἰσχύουσας διατάξεις.
5. Εἰς περίπτωσιν ἐκχωρήσεως τοῦ ὡς ἄνω δικαιώματος τοῦ Δημοσίου διά Συμβάσεως, ἐπιτρέπεται ἡ ἀναγκαστική ἀπαλλοτρίωσις παρακτίου ἐδαφικῆς ἰδιοκτησίας διά τήν ἐκτέλεσιν πάσης φύσεως ἔργων ἤ ἐγκαταστάσεων ἀναγκαιουσῶν διά τήν ἔρευναν καί ἐκμετάλλευσιν τηρουμένης τῆς ἐκάστοτε ὁριζομένης διαδικασίας ἐπί μεταλλείων περί ἀναγκαστικῆς ἀπαλλοτριώσεως ἐδαφικῆς ἰδιοκτησίας.
Ἄρθρον 2
Ἡ παράγραφος 3 τοῦ ἄρθρου 1 τοῦ Ν.Δ. 3948/59 «περί ἀναζητήσεως ἐρεύνης καί ἐκμεταλλεύσεως ὑδρογονανθράκων ἐν ὑγρᾷ καί ἀεριώδει καταστάσει» καταργεῖται.
Ἄρθρον 3
Ἡ ἰσχύς τοῦ παρόντος ἄρχεται ἀπό τῆς δημοσιεύσεώς του εἰς τήν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως.
Ἐν Ἀθήναις τῇ 6 Μαρτίου 1969»
Ὁ ἀνωτέρω Νόμος δηλαδή, ἀπετέλεσε ἐπισήμως τήν πρώτη διακήρυξι τῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων μας στήν Ἑλληνική ὑφαλοκρηπίδα:
* Κατοχύρωνε τό “ἀποκλειστικό δικαίωμα” ἐρεύνης καί ἐκμεταλλεύσεως ἀπό τήν Ἑλλάδα.
* Ἔδιδε τόν ὁρισμό τῆς “ὑφαλοκρηπίδος” καί ἀνακήρυττε τήν κυριαρχία τῆς Ἑλλάδος ἐπ’ αὐτῆς.
* Ἀπέρριπτε τίς ἀντιρρήσεις τῆς Τουρκίας μέ τήν ξεκάθαρη ἀπάντησι τῆς ἐφαρμογῆς τῶν κανόνων τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου.
* Καταργοῦσε τόν δειλό νόμο 3948/59 πού περιόριζε τά δικαιώματά μας μόνο στήν “αἰγιαλίτιδα ζώνη”.
* Ἔθετε τό νομικό πλαίσιο γιά τήν ἔρευνα καί ἐκμετάλλευσι τοῦ ὀρυκτοῦ πλούτου τοῦ Αἰγαίου μας καί κυρίως τοῦ πετρελαίου καί φυσικοῦ ἀερίου.
Ἔρευνες γιά πετρελαῖο 1967 – 1973
Γιά τήν ἄμεση ἐξασφάλισι τοῦ ἀδιάλειπτου ἐφοδιασμοῦ τῆς Χώρας μέ πετρέλαιο, ἀρχικά, στίς 2 Νοεμβρίου 1968 ὑπεγράφη σύμβασις μέ τίς ἑταιρεῖες Mobil Oil, Shell καί B.P. γιά προμήθεια 25.000.000 τόννων ἀργοῦ πετρελαίου.
Μέ τήν συμφωνία αὐτή ἐπετεύχθη ἐξοικονόμησις 55.000.000 δολλαρίων, λόγω τῆς ἐπιτεύξεως πολύ χαμηλότερης τιμῆς ἀγορᾶς, ἀπό τίς τρέχουσες τιμές πετρελαίου.[1] Παράλληλα ὅμως, ἄρχισαν ἐκτεταμένες ἔρευνες γιά ἐγχώριο πετρέλαιο καί φυσικό ἀέριο.
Τήν περίοδο 1967 – 1973, ὑπεγράφησαν 19 συμβάσεις γιά τήν ἐξερεύνησι τοῦ χερσαίου καί θαλασσίου χώρου τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπικρατείας:
- Η ἀρχή ἔγινε μέ τήν TEXACO μέ σύμβασι πού ὑπεγράφη στίς 24 – 7 – 1968 καί κυρώθηκε μέ τόν Α.Ν. 512/68.
- Γιά τήν περιοχή τῆς Λήμνου, ἡ σύμβασις πού εἶχε ὑπογραφῆ στίς 19 – 12 – 1969 μέ τήν ADA – OIL CORPORATION κυρώθηκε μέ τό Ν.Δ. 461/70.
- Γιά τό Θρακικό πέλαγος, ἡ σύμβασις τῆς 23 – 12 – 1969 μέ τήν OCEANIC κυρώθηκε μέ τό Ν.Δ. 462/70.
- Γιά τό Κεντρικό Αἰγαῖο ἡ σύμβασις τῆς 30 – 5 – 1970 καί γιά τό Βόρειο Αἰγαῖο ἡ σύμβασις τῆς 5 – 8 – 1970, καί οἱ δύο μέ τήν TEXACO, κυρώθηκαν ἀντιστοίχως μέ τά Ν.Δ. 592/70 καί 699/70.
- Γιά τό Ἰόνιο πέλαγος ἡ σύμβασις τῆς 13 – 4 – 1970 μέ τήν ADA – OIL καί ἡ σύμβασις τῆς 12 – 6 – 1970 μέ τήν C & K PETROLEUM INC., κυρώθηκαν ἀντιστοίχως μέ τά Ν.Δ. 594/70 καί 595/70.
- Επίσης ὑπεγράφη σύμβασις στίς 23 – 5 – 1970 μέ τήν AN – CAR OIL πού κυρώθηκε μέ τό Ν.Δ. 594/70.
- Στίς 23 Μαρτίου 1971 τρεῖς συμβάσεις μέ τήν CHEVRON OIL EXPLORATION, γιά τό Αἰγαῖο: Ν.Δ. 981/71 – 982/71.
Στίς 22 – 1 – 1972 οἱ συμβάσεις:
Μέ τήν AN CAR OIL γιά χερσαία καί θαλάσσια ἔρευνα τῆς Βορειοανατολικῆς καί Βορειοδυτικῆς Πελοποννήσου (κύρωσις μέ Ν.Δ. 1363/73).
Μέ τήν ANSCHUTZ OVERSEAS CORP. γιά χερσαία καί θαλάσσια ἔρευνα τῆς Λεκάνης Θεσσαλονίκης καί Συγγιτικοῦ Κόλπου.
(κύρωσις μέ Ν.Δ. 1364/73 καί 47/73).
Καί στίς 2 – 2 – 1972 ἡ σύμβασις:
Μέ τήν SERES SHIPPING ING γιά χερσαία καί θαλάσσια ἔρευνα τῆς περιοχῆς Κυπαρισσίας (κύρωσις μέ Ν.Δ. 25/73).
Τήν παραμονή τοῦ Διαγγέλματός του, οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις θά ἐτίθεντο σέ μερική ἐπιφυλακή:
Ἔνα Ὑποβρύχιο τύπου 209 καί μία Πυραυλάκατος θά ἔπλεαν στό Αἰγαῖο, σέ πλήρη ἐτοιμότητα.
Παράλληλα, μία μοίρα PHANTOMS, ἔμφορτη ὁπλισμοῦ στήν Κρήτη θά ἦταν ἔτοιμη νά ἀπογειωθῆ.
Τό Σχέδιο αὐτό ἔγινε γιά νά ἀποτρέψη ὁποιαδήποτε πιθανή ἀντίδρασι τῆς Τουρκίας μετά τό Διάγγελμα τοῦ Προέδρου! [3]
Ἡ συμφωνία μέ τίς ἑταιρεῖες πού εἶχε συνάψει Συμβάσεις ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος προέβλεπαν ὅτι τό 60% τῶν ἐσόδων ἀπό τά κοιτάσματα πετρελαίου θά πήγαιναν στό Ἑλληνικό Δημόσιο καί μάλιστα σέ ἑλληνική δραχμή.
Τό μοιραῖο λάθος εἶχε γίνει.
Τό σχέδιο τοῦ Γ. Παπαδοπούλου παρακάμφθηκε:- Ἔπρεπε νά τηρηθῆ ἀπόλυτη ἐχεμύθεια μέχρι νά παραλάβουμε τά Phantoms τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1974, πού προσέδιδαν στήν Ἑλλάδα ἀεροπορική κυριαρχία στό Αἰγαῖο!