Το ξεχασμένο Ολοκαύτωμα: Πώς ο Στάλιν άφησε 4 εκατ. ανθρώπους να πεθάνουν από την πείνα
Ο λιμός που χτύπησε την Ουκρανία στα τέλη του 1932 και το 1993 ήταν μία από τις πιο μαζικές ανθρώπινες πληγές στην ευρωπαϊκή ιστορία
Τις ευθύνες του Ιωσήφ Στάλιν για τον μεγάλο λιμό που χτύπησε την Ουκρανία το 1933 αποκαλύπτει ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Red Famine: Stalin’s War on Ukraine», της Ανν Απλμπάουμ.
Ο λιμός που χτύπησε την Ουκρανία στα τέλη του 1932 και το 1993 ήταν μία από τις πιο μαζικές καταστροφές στην ευρωπαϊκή ιστορία. . Για την ίδια την Ουκρανία, το Γολοντομόρ, που στην κυριολεξία σημαίνει «εξολόθρευση από την πείνα», θεωρείται εφάμιλλη του Ολοκαυτώματος, μια γιγαντιαία επιχείρηση δολοφονίας εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πίσω από αυτό την μαζική αυτή εξόντωση από την πείνα ήταν μόνο ο Στάλιν, ο οποίος κυβέρνησε την Σοβιετική Ένωση από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 μέχρι το 1954, αλλά και μία στρεβλωμένη ιδεολογία, που επιδιώκει να επανατοποθετήσει μια αγροτική κοινωνία βάσει ενός ουτοπικού κομμουνιστικού σχεδίου.
Οι εικόνες συγκλονίζουν. Πεινασμένα παιδιά, μαζικοί τάφοι, ακόμη και κανιβαλισμοί: ο λιμός δείχνει την ανθρώπινη φύση απογυμνωμένη ως το κόκκαλο.
«Ήμουν τόσο τρομοκρατημένη από αυτό που συνέβαινε και δεν μπορούσα να μιλήσω για αρκετές ημέρες», θυμάται μία γυναίκα, η οποία κατάφερε να δραπετεύσει, όταν το σώμα της πετάχτηκε κατά λάθος σε μαζικό τάφο. «Έβλεπα πτώματα στα όνειρά μου. Και ούρλιαζα», σημειώνει.
Σήμερα, παρά τα όσα έχουν συμβεί, υπάρχουν αρκετοί από αυτούς που αρνούνται ότι συνέβη ο λιμός. Πράγματι, στην Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο αρχιτέκτονας του λιμού, Στάλιν, δεν παρουσιάζεται σαν τερατώδης τύραννος, αλλά σαν ένας αξιοθαύμαστος ισχυρός ηγέτης, που έκανε τη Ρωσία να υψώσει το ανάστημά της στον κόσμο.
Λίγα χρόνια πριν ο Πούτιν είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό στην αποκατάσταση των αγαλμάτων ανδρών που έσωσαν εκατομμύρια ζωές. Ο Στάλιν, ισχυρίστηκε, δεν είχε καμία διαφορά από τον Βρετανό Όλιβερ Κρόμγουελ, μία σύγκριση εντελώς ανακριβής.
Ωστόσο, το νέο βιβλίο της Άπλμπαουμ, δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για την ευθύνη του Στάλιν στο λιμό, παρουσιάζοντας συνταρακτικές λεπτομέρειες για τη μοίρα εκατομμυρίων αθώων ανθρώπων, που είχαν την ατυχία να γίνουν πειραματόζωα στο τερατώδες μαρξιστικό του πείραμα. Οι ρίζες της πείνας γεννούν την βασανισμένη και αιματοβαμμένη σχέση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, πηγή διεθνούς έντασης και ανθρώπινου πόνου ακόμα και σήμερα.
Η λέξη Ουκρανία σημαινει «μεθόριος». Κάποτε, ένα μεγάλο κομμάτι της ανήκε στην Πολωνική-λιθουανική Κοινοπολιτεία, αλλά κατακτήθηκε από τη ρωσική αυτοκρατορία. Από τότε, οι ρώσοι εθνικιστές την βλέπουν ως αναπόσπαστο μέρος της ευρασιατικής τους κυριαρχίας και ακόμη και σήμερα οι υπερασπιστές του Πούτιν την αποκαλούν συχνά «Νέα Ρωσία» ή «Μικρή Ρωσία».
Μετά την Επανάσταση των Μπολσεβίκων το 1917, η Ουκρανία έκανε ένα βήμα για την ελευθερία της, αλλά προσέκρουσε πάνω στον Κόκκινο Στρατο και μετατράπηκε σε δημοκρατία της Νέας Σοβιετικής Ένωσης. Ωστόσο, τόσο ο Λένιν, όσο και ο Στάλιν έβλεπαν την Ουκρανία με δυσπιστία.
Οι Ουκρανοί είναι διαφορετικοί. Επέμειναν να μιλούν τη δική τους γλώσσα και να διατηρούν τις δικές τους παραδόσεις, και δεν ήταν καθόλου ενθουσιώδεις για το λαμπρό μαρξιστικό μέλλον που οι βασιλιάδες του Κρεμλίνου υποσχέθηκαν να οικοδομήσουν.
Και τότε, στο τέλος της δεκαετίας του ‘20 ήρθε η καταστροφή. Αποφασισμένος να εδραιώσει τη διακυβέρνησή του και ανυπόμονος να «σπάσει» την αγροτική αντίσταση και να κινηθεί προς την Ουτοπία, ο Στάλιν διέταξε την κολεκτιβοποιήση ολόκληρης της σοβιετικής υπαίθρου.
Η αρχή ήταν απλή. Οι πλουσιότεροι αγρότες έπρεπε να «σπάσουν» με λιμοκτονία, δολοφονία ή εξορία, ενώ οι υπόλοιποι θα βρίσκονταν σε έργα τεράστιας κρατικής εκμετάλλευσης, όπου θα εργάζονταν ασταμάτητα για το μεγαλύτερο σοβιετικό αγαθό αντί για το ιδιωτικό κέρδος.
Η κίνηση συλλογικότητας είχε όλα τα αποτυπώματα του Στάλιν. Ενας άλλος σοβιετικός ηγέτης θα μπορούσε να προχωρήσει με μεγαλύτερη προσοχή και η αλήθεια είναι πως μερικοί πίστευαν πως πάει πολύ γρήγορα.
Ο Στάλιν υποστήριξε πως η συλλογικότητα ήταν απλά ένας καλός μαρξισμός. Αν ήθελαν να οικοδομήσουν σοσιαλισμό στη γη, είπε, έπρεπε, να «σπάσουν» τους αγρότες. Πώς θα μπορούσαν να έχουν μια πραγματικά σοσιαλιστική κοινωνία, εάν εξακολουθούσαν να επιτρέπουν στους ανθρώπους να εκμεταλλεύονται για τον εαυτό τους και να κερδίσουν χρήματα;
Αυτό που ακολούθησε ήταν τρομακτικό. Την ώρα που η σκληρή ομάδα του Στάλιν περιπλανιόταν στη γόνιμη ουκρανική γη, αρπάζοντας τους καρπούς που μπορούσαν να πουληθούν στο εξωτερικό (κάτι που του επέτρεπε να αγοράσει τα βιομηχανικά μηχανήματα που ήθελε απεγνωσμένα), υπήρχαν αναφορές για αυξανόμενες δυσκολίες στη Μόσχα.
Την άνοιξη του 1932, μυστικές αστυνομικές αναφορές ήταν γεμάτες με χωρικούς που έψαχναν για φαγητό, παιδιά πρησμένα από την πείνα, ακόμη και για άψυχα σώματα που κείτονταν στους δρόμους ουκρανικών πόλεων.
Ωστόσο, ο Στάλιν δεν έκανε τίποτα. Μακριά από τη βοήθεια των βασανισμένων, κατηγορούσε τους Ουκρανούς εθνικιστές, λέγοντας στις μυστικές υπηρεσίες να ψάξουν για κρυφές προμήθειες σιτηρών και μάλιστα διέταξε να υπάρξουν μαύρες λίστες αγροκτημάτων και χωριών.
Εν μέρει, αυτό έδειξε τη νοσηρή υποψία του για τις φιλοδοξίες ανεξαρτησίας της Ουκρανίας, κάτι που είχε κοινό με τους τσάρους προκατόχους του και μάλιστα και με τη σημερινή ρωσική ηγεσία. Αυτό βέβαια αντανακλούσε και τη μαρξιστική νοοτροπία του, η οποία είδε ταξικούς εχθρούς παντού και αντιμετώπιζε τους απλούς ανθρώπους ως πιόνια σε ένα σκληρό ιδεολογικό παιχνίδι.
Και κάπως έτσι η πείνα έγινε λιμός. Η Άπλμπαουμ περιγράφει την όλη διαδικασία με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Όσο το σώμα σου πεινά, καταναλώνει την αποθηκευμένη γλυκόζη του. Μετά καταναλώνει το λίπος του και στο τρίτο στάδιο, μερικές εβδομάδες αργότερα, ξεκινά να καταναλώνει τις πρωτεϊνες, απομονώνοντας τους ιστούς και τους μύες.
Τελικά το δέρμα σου γίνεται λεπτό, οι κόρες των ματιών διαστέλλονται και η κοιλιά πρήζεται. Ο θάνατος επέρχεται από την πείνα ή τις ασθένειες όπως πνευμονία, τύφο και διφθερίτιδα. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο η μοίρα σου δύσκολα μπορεί να γίνει χειρότερη.
Μαζί με τα εκατομμύρια ανθρώπων που πέθαιναν, έσβηνε και η ανθρωπιά. Η Απλμπάουμ αναφέρει χαρακτηριστικά την περίπτωση ενός 15χρονου κοριτσιού που ζητιάνευε έξω από έναν φούρνο. Την ώρα που περνούσαν οι περαστικοί, ζητούσε μερικά ψίχουλα. Τελικά, ρώτησε τον καταστηματάρχη, ωστόσο, εκείνος της φώναξε και τη χτύπησε, με αποτέλεσμα η μικρή να πέσει κάτω.
«Σήκω», φώναζε ο καταστηματάρχης, χτυπώντας την. «Πήγαινε σπίτι και δούλεψε», έλεγε. Το κορίτσι, όμως, δεν κουνιόταν, είχε πεθάνει. Μερικοί άνθρωποι στην ουρά άρχισαν να κλαίνε. «Κάποιοι το παίρνουν πολύ συναισθηματικά», είπε ο καταστηματάρχης. «Είναι εύκολο να εντοπιστούν οι εχθροί των ανθρώπων».
ιό, η αστυνομία συνέλαβε έναν άνδρα που τρελάθηκε, όταν πέθανε η σύζυγός του. Ενας γείτονας τον ρώτησε γιατί φαινόταν καλύτερα από τους άλλους, με τον άνδρα να του λέει: «Εφαγα τα παιδιά μου. Και αν μιλάς πολύ, θα φάω και εσένα».
Οπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα, το εάν η πείνα μετρά για γενοκτονία παραμένει μια αμφιλεγόμενη ερώτηση. Οι Ουκρανοί λένε συχνά «ναι». Οι Ρώσοι και οι συμπαθούντες αυτών λένε «όχι». Κατά μία έννοια αυτό το ζήτημα είναι άσχετο. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι, ως αποτέλεσμα της πολιτικής του Στάλιν, εκατομμύρια ζωές χάθηκαν.
Οπως αναφέρει το βρετανικό δημοσίευμα, το εάν η πείνα μετρά για γενοκτονία παραμένει μια αμφιλεγόμενη ερώτηση. Οι Ουκρανοί λένε συχνά «ναι». Οι Ρώσοι και οι συμπαθούντες αυτών λένε «όχι». Κατά μία έννοια αυτό το ζήτημα είναι άσχετο. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι, ως αποτέλεσμα της πολιτικής του Στάλιν, εκατομμύρια ζωές χάθηκαν.
Πηγή: Daily Mail